Republiek met koning

We zijn begonnen als republiek.
Ons land begon zijn zelfstandige bestaan tijdens de vrijheidsstrijd (de tachtigjarige oorlog) tegen de Spaanse overheerser. In 1581 werd de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden uitgeroepen met het Plakkaat van Verlatinghe. De onafhankelijkheidsstrijd werd geleid door Prins Willem van Oranje en na diens dood door zijn zonen. Prins Willem werd benoemd tot stadhouder en leidde in die functie de militaire strijd. Hij was dus ondergeschikt aan de Staten. De titel werd min of meer erfelijk en stadhouders streefden naar uitbreiding van hun persoonlijke macht. Op hun weg vonden zij de raadpensionaris, de hoogste bestuurder door de Staten aangesteld. Die strijd leidde tot de terechtstelling van Van Oldenbarnevelt in 1619 op instigatie van Prins Maurits.
De republiek sneuvelde in 1795 na de inval van het Revolutionaire Frankrijk. Toen werd de Bataafsche Republiek gesticht die in 1806 werd vervangen door het Koninkrijk Holland onder koning Lodewijk Napoleon, die op zijn beurt in 1810 door zijn broer Napoleon werd afgezet en Nederland bij het keizerrijk werd ingelijfd.

Het Oranjehuis werd koningshuis.
In 1813, na de nederlaag van Napoleon werd Willem I koning van Holland en België om zodoende een meer krachtige staat aan de noordgrens van Frankrijk te vormen. Willem I werd door de toenmalige grootmachten Engeland en Rusland op de troon gezet.
Deze Oranje begon als absoluut vorst maar dat was niet naar de zin van de voormalige regerende klasse uit de vorige republieken. Men begon aan zijn macht te tornen wat in 1848 leidde tot de invoering van de grondwet. Op dit moment is de koning een staatshoofd zonder formele macht, een boegbeeld eigenlijk. We zijn dus eigenlijk weer een republiek met een erfelijk staatshoofd, zoals Prins Claus het in een Duits interview zei.

Waarom zouden we het koningschap afschaffen en een president kiezen?
Ik vermoed dat een eventuele president in Nederland een functie zonder politieke macht zou zijn, een boegbeeld zoals de Bondspresident van Duitsland en niet een staatshoofd met reële politieke macht  als de president van de Verenigde Staten of de president van Frankrijk.
In het geval dat we de koning vervangen door een president dan vervangen we het ene boegbeeld door het andere. Wat heeft dat voor zin? Het enige verschil is dat we zo'n staatshoofd kiezen. Ik moet er toch niet aan denken: Dries van Agt for president, of Kok, of Wiegel, of Balkenende. Het wordt een erebaantje als kroon op een lang publiek leven. Niet doen.

Ik ben overigens wel trots op het feit dat Nederland de eerste moderne republiek in West Europa was. De eerste eeuw van deze republiek viel samen met de Gouden Eeuw. Een vrijplaats voor vrijdenkers en religieuze minderheden.