Luisteren kan geen kwaad

Een scheepsramp die voorkomen had kunnen worden.
Op 22 oktober 1707 sloegen vier grote Britse oorlogsschepen in een stormachtige nacht op de rotsen bij de Scilly eilanden. Tussen de 1400 en 2000 zeelieden verdronken waaronder de admiraal Sir Cloudesley Shovell. De ramp was het gevolg van de onnauwkeurigheid van de navigatie in die dagen. Men beschikte nog niet over chronometers die de tijd correct konden aangeven en dat is nodig om de juiste lengtegraad van je positie te kunnen bepalen. Volgens Dava Sobel, in haar boek Longitude, was er aan boord van schip van de admiraal een eenvoudige zeeman die afkomstig was uit Cornwall en die bekend was met die kustwateren. Hij trok de stoute schoenen aan en vertelde aan de admiraal waar de schepen zich op dat moment volgens hem bevonden en dat ze op de rotsen terecht zouden komen als de koers niet zouden wijzigen. De zeeman werd terstond opgehangen wegens muiterij en uren later vond de ramp plaats. Het verhaal bestaat al langer en is dus niet door Dava Sobel verzonnen.

Luisteren kan geen kwaad.
Of het verhaal van de zeeman werkelijk gebeurd is weet ik niet, maar waarom zou je een mooi verhaal verpesten met de waarheid? De omstandigheden van die tijd maken het niet zo ongeloofwaardig, het was aan gewone zeelieden verboden zich in het geheim met de navigatie bezig te houden en het tegenspreken van een meerdere kon al helemaal niet.

Moraal van dit verhaal.
Er zit een mooie les in het verhaal en laten we er maar even vanuit gaan dat het waar is. De eerste les is de arrogantie waarin gezagdragers zo gemakkelijk kunnen vervallen. En niet alleen gezagdragers, ook wijzelf kunnen ons afsluiten voor de mening van anderen omdat we het op grond van onze positie beter denken te weten. Als iemand de moeite neemt om je ergens op te wijzen dan doe je er verstandig aan om op z'n minst even te luisteren. Je kunt dan best bij je mening blijven maar dat doe je dan op basis van een gezonde argumentatie.

De tweede les is het gebrek aan inlevingsvermogen van de admiraal. Hij kon blijkbaar niet inzien dat wanneer een man alle conventies met gevaar voor eigen leven opzij schuift, de boodschap wel eens erg belangrijk kon zijn. Je ziet dat nu nog steeds, kijk maar hoe klokkenluiders behandeld worden. Daarom is het onverstandig om iemand met een vervelende boodschap op diens positie, uiterlijk of manier van praten te beoordelen en de boodschap te negeren.

Praktische toepassing: neem iemand die in een vergadering meestal stil is, serieus als hij of zij nu wel iets zegt. Als iemand die slecht Nederlands spreekt iets probeert duidelijk te maken, wees dan geduldig en luister. Je kunt het rijtje zelf wel verder aanvullen veronderstel ik.